Er tíðni krabbameina í heiminum að aukast?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Er tíðni krabbameina í heiminum að aukast?
Krabbamein eru margir ólíkir sjúkdómar sem eiga uppruna í ólíkum líffærum og batahorfur eru ákaflega misjafnar, stundum góðar og stundum slæmar. Nýgengi og dánartíðni vegna hinna ólíku meina er mismunandi eftir þjóðum. Í dag eru krabbamein í efsta sæti varðandi sjúkdómavalda þegar litið er til alls heimsins og talið er að árið 2008 hafi greinst 12,7 milljónir nýrra krabbameinstilfella.¹ Algengustu meinin á heimsvísu voru þá lungnakrabbamein, brjóstakrabbamein hjá konum, ristil- og endaþarmskrabbamein, ásamt magakrabbameini. Heldur færri tilfelli greinast í minna þróuðum löndum (47%) og þar eru krabbamein í leghálsi, maga og lifur mun tíðari en í löndum með vestræna lífshætti, þar sem krabbamein í blöðruhálskirtli, ristli og endaþarmi eru tíðari.

Atburðarásin sem leiðir til myndunar krabbameina er flókin og þar kemur til samverkan margra þátta sem ekki eru allir ljósir. Þekktir eru nokkrir mikilvægir áhættuþættir sem geta ýtt undir myndun krabbameina, þar á meðal reykingar, áfengisneysla, hreyfingarleysi og yfirþyngd.

Ef skoðuð er þróun fjölda tilfella í öllum heiminum sem hafa greinst með krabbamein hjá körlum og konum samanlagt, má sjá að á rúmlega 30 árum hefur fjöldi tilfella tvöfaldast samkvæmt upplýsingum úr Globocan-gagnagrunninum²:

1975: 5,9 milljónir

2000: 10,1 milljón

2002: 10,9 milljónir

2008: 12,7 milljónir

Því er spáð að 22 milljónir³ manna muni greinast með sjúkdóminn árið 2030, sem er 75% aukning miðað við árið 2008 (hlutfallslega meira í lág- og meðaltekjulöndum). Aukninguna má fyrst og fremst rekja til mannfjöldaaukningar á heimsvísu (6,7 milljarðar 2008, áætlað 8,3 milljarðar árið 2030) og þess að meðalaldur flestra þjóða hefur farið hækkandi, en nýgengi krabbameina eykst mjög með hækkandi aldri.

Áætlað er að í lág og meðalinnkomulöndum muni félags- og efnahagsaðstæður breytast þannig að þessi lönd líkist frekar vestrænum löndum og mynstur krabbameinstilfella verða líkari því sem er á Vesturlöndunum, það er lækkandi tíðni krabbameina í leghálsi og maga, en aukningu á krabbameinum í brjóstum, blöðruhálskirtli og ristli og endaþarmi.

Tilvísanir:

• ¹World cancer factsheet - World Health Organization.
• ²GLOBOCAN 2008.
• ³ Bray F, Jemal A, Grey N, Ferlay J, Forman D. Global cancer transitions according to the Human Development Index (2008-2030): a populationbased study. Lancet Oncol. 2012.

Mynd:

• Women’s cancer run organisers mustering Sunderland recruits - All News - Sunderland Echo. (Sótt 15. 2. 2013).

---

Í heild hljóðaði spurningin svona:

Er tíðni krabbameins í heiminum að aukast? Eru fleiri að greinast með einhvers konar krabbamein á fystu árum þessarar aldar en á síðustu 15-20 árum 20 aldar?

...