Sólin Rís 09:18 • sest 17:04 í Reykjavík

Tunglið Rís 16:19 • Sest 05:47 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 04:22 • Síðdegis: 16:38 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 10:36 • Síðdegis: 22:55 í Reykjavík

Sólin Rís 09:18 • sest 17:04 í Reykjavík

Tunglið Rís 16:19 • Sest 05:47 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 04:22 • Síðdegis: 16:38 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 10:36 • Síðdegis: 22:55 í Reykjavík

Leiðbeiningar Til baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Á hvaða degi hefst skammdegi og hvenær lýkur því?

Útgáfudagur:

03.11.2025

Höfundur:

Guðrún Kvaran

Fjölmargar spurningar um skammdegi hafa borist til Vísindavefsins og er þeim svarað hér. Svona hljóðuðu upprunalegu spurningarnar: Er skammdegi skilgreint með einhverri nákvæmni, þ.e. frá einhverri tiltekinni dagsetningu til annarrar eða miðað vi ...

Sjá nánar

Nýjustu svörin

Skoða öll nýjustu svörin

Sagnfræði: Íslandssaga

Eru þekkt dæmi um aðra íslenska fjöldamorðingja en Axlar-Björn?

Lífvísindi: almennt

Hvernig fara plöntur að því að berast langar vegalengdir?

Landafræði

Hvort er Reykjavík eða Nuuk nyrsta höfuðborg heims?

Vísindadagatal 3. nóvember

Vísindasagan

Jacques Monod

1910-1976

Franskur líffræðingur, einn af brautryðjendum lífefnafræðinnar. Hlaut Nóbelsverðlaun árið 1965 fyrir rannsóknir á stjórnun afritunar DNA og á tjáningu örverugena.

Nánar

Dagatal hinna upplýstu

Eilífðarvél

Það er gamall draumur manna að búa til vél sem getur unnið stöðugt án þess að nota utanaðkomandi orku. Samkvæmt lögmálum varmafræðinnar er hins vegar ómögulegt að búa til eilífðarvélar. Ekki er hægt að búa til vél sem framleiðir meiri orku en sett er inn og ekki er heldur hægt að búa til vél sem nýtir til vinnu alla þá orku sem sett er inn í hana.

Nánar

Íslenskir vísindamenn

Ingólfur V. Gíslason

1956

Ingólfur V. Gíslason er dósent í félagsfræði við HÍ. Rannsóknir hans hafa að stærstum hluta snúið að stöðu og möguleikum karla og kvenna með sérstakri áherslu á breytingar hjá körlum síðustu áratugi.

Nánar

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Sagnfræði: Íslandssaga

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Önnur svör
Í dag Í vikunni

Læknisfræði

Hvað er áfengiseitrun?

Sagnfræði: Íslandssaga

Getið þið sagt mér sem mest um Hallgrím Pétursson?

Heimspeki

Hverjar eru helstu rökvillurnar og hvernig er best að forðast þær?

Málvísindi: íslensk

Hvað er málsgrein?

Læknisfræði

Af hverju sér maður stundum bletti fyrir augunum?

Efnafræði

Hvað eru samsætur?

Læknisfræði

Af hverju pissar maður blóði?

Læknisfræði

Hvað er hvítblæði og hver eru einkennin?

Trúarbrögð

Hvað heita kertin fjögur á aðventukransinum?

Fornleifafræði

Hvað er Stonehenge? Hverjir byggðu mannvirkið og hvenær?

Hagfræði

Hvað eru verðbætur?

Læknisfræði

Hvað er Asperger-heilkenni?

Læknisfræði

Hvað er nárakviðslit og er hægt að lækna það?

Sagnfræði: Íslandssaga

Hvað var Kvennalistinn og hvaða áhrif hafði hann á samfélagið?

Heimspeki

Hvað er gagnrýnin hugsun?

Læknisfræði

Hver eru einkenni heilahimnubólgu og hvað er bráðaheilahimnubólga?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hvað eru líkþorn og hvað veldur þeim?

Læknisfræði

Af hverju fær fólk niðurgang og hvernig er hægt að bregðast við honum?

Læknisfræði

Hvað er tvíburabróðir (graftarkýli) og hvað veldur honum?

Málvísindi: íslensk

Er einhver munur á því að vera skrítinn eða skrýtinn?

Lífvísindi: almennt

Hvaða sveppir á Íslandi eru eitraðir?

Lífvísindi: dýrafræði

Hvaða sandhraukar eru þetta sem ég sé í fjörunni í Nauthólsvík þegar ég fer í sjósund?

Málvísindi: íslensk

Hvað þýðir 'miðvikudagur til moldar'?

Sálfræði

Hvað er persónuleikaröskun?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Verða háskólar óþarfir með tilkomu gervigreindar? Getur gervigreindin tekið að sér að skrifa svör við spurningum á Vísindavefinn? Er hægt að treysta gervigreind? Hversu góð er gervigreindin í íslensku og hvernig er hægt að mæla það? Hvað eru gríðargö...

Nánar

Sjá vísindafréttir

Sendu inn spurningu

Á hvaða degi hefst skammdegi og hvenær lýkur því?

Útgáfudagur:

Spyrjandi:

Höfundur:

Nýjustu svörin

Eru þekkt dæmi um aðra íslenska fjöldamorðingja en Axlar-Björn?

Hvernig fara plöntur að því að berast langar vegalengdir?

Hvort er Reykjavík eða Nuuk nyrsta höfuðborg heims?

Vísindadagatal 3. nóvember

Jacques Monod

1910-1976

Eilífðarvél

Ingólfur V. Gíslason

1956

Vinsæl svör Í dag Í vikunni

Eru þekkt dæmi um aðra íslenska fjöldamorðingja en Axlar-Björn?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Af hverju var framið þjóðarmorð í Rúanda árið 1994?

Hvenær er fyrsti sunnudagur í aðventu í ár? Er aðfangadagur talinn með?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hvenær eru allraheilagramessa og allrasálnamessa?

Hverjar eru hefðir og saga hrekkjavöku?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Eru þekkt dæmi um aðra íslenska fjöldamorðingja en Axlar-Björn?

Hvenær er fyrsti sunnudagur í aðventu í ár? Er aðfangadagur talinn með?

Af hverju var framið þjóðarmorð í Rúanda árið 1994?

Eru þekkt dæmi um aðra íslenska fjöldamorðingja en Axlar-Björn?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvenær er fyrsti sunnudagur í aðventu í ár? Er aðfangadagur talinn með?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hvenær eru allraheilagramessa og allrasálnamessa?

Af hverju var framið þjóðarmorð í Rúanda árið 1994?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hvað er kreatín?

Eru kynin bara tvö?

Hvað er lágþrýstingur?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Önnur svör Í dag Í vikunni

Hvað er áfengiseitrun?

Getið þið sagt mér sem mest um Hallgrím Pétursson?

Hverjar eru helstu rökvillurnar og hvernig er best að forðast þær?

Hvað er málsgrein?

Af hverju sér maður stundum bletti fyrir augunum?

Hvað eru samsætur?

Af hverju pissar maður blóði?

Hvað er hvítblæði og hver eru einkennin?

Hvað heita kertin fjögur á aðventukransinum?

Hvað er Stonehenge? Hverjir byggðu mannvirkið og hvenær?

Hvað eru verðbætur?

Hvað er Asperger-heilkenni?

Hvað er nárakviðslit og er hægt að lækna það?

Hvað var Kvennalistinn og hvaða áhrif hafði hann á samfélagið?

Hvað er gagnrýnin hugsun?

Hver eru einkenni heilahimnubólgu og hvað er bráðaheilahimnubólga?

Hvað eru líkþorn og hvað veldur þeim?

Af hverju fær fólk niðurgang og hvernig er hægt að bregðast við honum?

Hvað er tvíburabróðir (graftarkýli) og hvað veldur honum?

Er einhver munur á því að vera skrítinn eða skrýtinn?

Hvaða sveppir á Íslandi eru eitraðir?

Hvaða sandhraukar eru þetta sem ég sé í fjörunni í Nauthólsvík þegar ég fer í sjósund?

Hvað þýðir 'miðvikudagur til moldar'?

Hvað er persónuleikaröskun?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Önnur svör
Í dag Í vikunni