Sólin Rís 09:08 • sest 17:13 í Reykjavík

Tunglið Rís 16:49 • Sest 00:15 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 01:33 • Síðdegis: 14:09 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 07:44 • Síðdegis: 20:40 í Reykjavík

Sólin Rís 09:08 • sest 17:13 í Reykjavík

Tunglið Rís 16:49 • Sest 00:15 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 01:33 • Síðdegis: 14:09 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 07:44 • Síðdegis: 20:40 í Reykjavík

Leiðbeiningar Til baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Hvernig fara plöntur að því að berast langar vegalengdir?

Útgáfudagur:

30.10.2025

Höfundur:

Pawel Wasowicz

Í árhundruð hafa náttúrufræðingar velt fyrir sér hvernig plöntur geti borist á milli fjarlægra staða og jafnvel numið land á nýjum eyjum langt úti í hafi. Hefðbundin sýn í líffræði hefur verið sú að ákveðnir eiginleikar fræja og ávaxta — eins og væng ...

Sjá nánar

Nýjustu svörin

Skoða öll nýjustu svörin

Landafræði

Hvort er Reykjavík eða Nuuk nyrsta höfuðborg heims?

Málvísindi: íslensk

Hvort er karlmannsnafnið Sturla karlkyns- eða kvenkynsorð?

Lífvísindi: dýrafræði

Hver er sjaldgæfasta risaeðlan?

Vísindadagatal 31. október

Vísindasagan

Howard Gardner

1943

Bandarískur sálfræðingur, hefur sett fram fjölgreindarkenningu á þá leið að greind manna sé á mörgum ólíkum sviðum sem eiga sér mismunandi grundvöll og þróast oft óháð hvert öðru.

Nánar

Dagatal hinna upplýstu

Sólúr

Sólúr og sólsprotar eru forn tæki til að ákvarða áttir og tíma. Teinn á sólúri vísar á himinpólinn og skugginn varpast oft á hringlaga gjörð. Hreyfing hans eftir gjörðinni verður þá nokkurn veginn í beinu hlutfalli við tímalengd. Bæði sólsproti og sólúr eru háð þeim annmarka að sjást þarf til sólar þegar þau eru notuð. Hægt er að láta sólúr sýna árstíðina, auk tíma dagsins.

Nánar

Íslenskir vísindamenn

Hildigunnur Ólafsdóttir

1944

Hildigunnur Ólafsdóttir er afbrotafræðingur og félagi í ReykjavíkurAkademíunni. Viðfangsefni hennar eru á sviði afbrotafræði og áfengisrannsókna.

Nánar

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Þjóðfræði

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Önnur svör
Í dag Í vikunni

Læknisfræði

Hvað er húðkrabbamein, hvernig lýsir það sér og hverjir fá það?

Læknisfræði

Hver eru einkenni krabbameina í endaþarmi?

Læknisfræði

Þursabit og brjósklos, hver er munurinn á þessu tvennu?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hvað getur þú sagt mér um lungun og hvað öndum við mörgum lítrum af lofti að okkur á sólarhring?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hver er algengasti blóðflokkur í heimi?

Málvísindi: íslensk

Er af hverju skrifað í einu eða tveimur orðum?

Sálfræði

Hafa tilgátur Howards Gardners um fjölgreindir verið sannaðar?

Stærðfræði

Hvaða tölur koma á eftir milljón og milljarði?

Trúarbrögð

Er líf eftir dauðann?

Læknisfræði

Hvað er feit lifur og af hverju stafar hún?

Læknisfræði

Hvað er kólesteról og hvað telst hæfilegt magn þess í blóði?

Læknisfræði

Hvað er Asperger-heilkenni?

Sagnfræði: mannkynssaga

Hvað er Kínamúrinn gamall og langur? Sést hann frá tunglinu?

Læknisfræði

Hvað er tvíburabróðir (graftarkýli) og hvað veldur honum?

Sálfræði

Hvað er persónuleikaröskun?

Málvísindi: almennt

Hvað er málþroskaröskun?

Félagsvísindi almennt

Hvaða mánaðanöfn voru notuð samkvæmt gamla íslenska tímatalinu og yfir hvaða tímabil náðu þau?

Málvísindi: íslensk

Hvort er réttara að segja augabrúnir eða augabrýr í fleirtölu?

Hagfræði

Hvað eru verðbætur?

Læknisfræði

Hvað er tvíburabróðir (graftarkýli) og hvað veldur honum?

Lífvísindi: almennt

Hvaða sveppir á Íslandi eru eitraðir?

Sálfræði

Hvað er persónuleikaröskun?

Málvísindi: íslensk

Hvað þýðir 'miðvikudagur til moldar'?

Lífvísindi: dýrafræði

Hvaða sandhraukar eru þetta sem ég sé í fjörunni í Nauthólsvík þegar ég fer í sjósund?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Verða háskólar óþarfir með tilkomu gervigreindar? Getur gervigreindin tekið að sér að skrifa svör við spurningum á Vísindavefinn? Er hægt að treysta gervigreind? Hversu góð er gervigreindin í íslensku og hvernig er hægt að mæla það? Hvað eru gríðargö...

Nánar

Sjá vísindafréttir

Sendu inn spurningu

Hvernig fara plöntur að því að berast langar vegalengdir?

Útgáfudagur:

Spyrjandi:

Höfundur:

Nýjustu svörin

Hvort er Reykjavík eða Nuuk nyrsta höfuðborg heims?

Hvort er karlmannsnafnið Sturla karlkyns- eða kvenkynsorð?

Hver er sjaldgæfasta risaeðlan?

Vísindadagatal 31. október

Howard Gardner

1943

Sólúr

Hildigunnur Ólafsdóttir

1944

Vinsæl svör Í dag Í vikunni

Hverjar eru hefðir og saga hrekkjavöku?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvar er Pompei?

Hvað er Stonehenge? Hverjir byggðu mannvirkið og hvenær?

Hvort er Reykjavík eða Nuuk nyrsta höfuðborg heims?

Hverjar eru hefðir og saga hrekkjavöku?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvaða orð eiga Íslendingar yfir snjó?

Hvort er Reykjavík eða Nuuk nyrsta höfuðborg heims?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Hversu marga drap fjöldamorðinginn Axlar-Björn í raun og veru?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvernig smitast maður af kláðamaur?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Hvað er lágþrýstingur?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hvað er kreatín?

Eru kynin bara tvö?

Hvað er lágþrýstingur?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Önnur svör Í dag Í vikunni

Hvað er húðkrabbamein, hvernig lýsir það sér og hverjir fá það?

Hver eru einkenni krabbameina í endaþarmi?

Þursabit og brjósklos, hver er munurinn á þessu tvennu?

Hvað getur þú sagt mér um lungun og hvað öndum við mörgum lítrum af lofti að okkur á sólarhring?

Hver er algengasti blóðflokkur í heimi?

Er af hverju skrifað í einu eða tveimur orðum?

Hafa tilgátur Howards Gardners um fjölgreindir verið sannaðar?

Hvaða tölur koma á eftir milljón og milljarði?

Er líf eftir dauðann?

Hvað er feit lifur og af hverju stafar hún?

Hvað er kólesteról og hvað telst hæfilegt magn þess í blóði?

Hvað er Asperger-heilkenni?

Hvað er Kínamúrinn gamall og langur? Sést hann frá tunglinu?

Hvað er tvíburabróðir (graftarkýli) og hvað veldur honum?

Hvað er persónuleikaröskun?

Hvað er málþroskaröskun?

Hvaða mánaðanöfn voru notuð samkvæmt gamla íslenska tímatalinu og yfir hvaða tímabil náðu þau?

Hvort er réttara að segja augabrúnir eða augabrýr í fleirtölu?

Hvað eru verðbætur?

Hvað er tvíburabróðir (graftarkýli) og hvað veldur honum?

Hvaða sveppir á Íslandi eru eitraðir?

Hvað er persónuleikaröskun?

Hvað þýðir 'miðvikudagur til moldar'?

Hvaða sandhraukar eru þetta sem ég sé í fjörunni í Nauthólsvík þegar ég fer í sjósund?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Önnur svör
Í dag Í vikunni