Sólin Rís 08:43 • sest 17:40 í Reykjavík

Tunglið Rís 12:35 • Sest 16:27 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 07:09 • Síðdegis: 19:20 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 00:58 • Síðdegis: 13:21 í Reykjavík

Sólin Rís 08:43 • sest 17:40 í Reykjavík

Tunglið Rís 12:35 • Sest 16:27 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 07:09 • Síðdegis: 19:20 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 00:58 • Síðdegis: 13:21 í Reykjavík

Leiðbeiningar Til baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Hvað er málvenja?

Útgáfudagur:

22.10.2025

Höfundur:

Eiríkur Rögnvaldsson

Ég hef oft verið spurður eitthvað sem svo: „Ef nógu margt fólk tekur upp einhverja vitleysu, verður hún þá rétt?“ Ég hef alltaf svarað slíkum spurningum játandi – þannig er það einmitt sem tungumálið virkar. En ég veit vel að slíkt svar hugnast ekki ...

Sjá nánar

Nýjustu svörin

Skoða öll nýjustu svörin

Hagfræði

Er til reikniformúla í hagfræði sem útskýrir hvenær bólur vegna tækninýjunga myndast?

Heimspeki

Af hverju er oft talað um réttlætiskennd?

Jarðvísindi

Hvaða verðmætu jarðefni er að finna á Grænlandi og hvers vegna?

Vísindadagatal 23. október

Vísindasagan

Eratosþenes frá Kýrenu

um 276 - um 194 f.Kr.

Forngrískur stærðfræðingur og landfræðingur, varð fyrstur til að reikna út stærð jarðar út frá landfræðilegri breidd staða og fjarlægðinni milli þeirra.

Nánar

Dagatal hinna upplýstu

Arabískar tölur

Í bókinni Liber abaci frá 1202 kynnti ítalski stærðfræðingurinn Leónardó Fibonacci arabískar tölur og indó-arabískan sætisrithátt fyrir Evrópumönnum. Áður höfðu Evrópumenn notað rómverskan talnarithátt og reiknað á talnagrindum. Hin nýja talnaritun varð til þess að menn gátu reiknað á blaði, á sandi eða vaxtöflum.

Nánar

Íslenskir vísindamenn

Rósa Þorsteinsdóttir

1958

Rósa Þorsteinsdóttir er þjóðfræðingur á Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum. Hún hefur haft umsjón með tölvuskráningu þjóðfræðasafns stofnunarinnar og séð um margs konar útgáfur á þjóðfræðiefni.

Nánar

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Tölvunarfræði

Af hverju lifa ekki moskítóflugur á Íslandi, fyrst þær geta lifað báðum megin á Grænlandi?

Sagnfræði: Íslandssaga

Hversu marga drap fjöldamorðinginn Axlar-Björn í raun og veru?

Tölvunarfræði

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Læknisfræði

Hvernig smitast maður af kláðamaur?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hvað er lágþrýstingur?

Læknisfræði

Hvað er Huntingtonssjúkdómur og hvernig lýsir hann sér?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Tölvunarfræði

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hvað er kreatín?

Lífvísindi: almennt

Eru kynin bara tvö?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hvað er lágþrýstingur?

Læknisfræði

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Önnur svör
Í dag Í vikunni

Læknisfræði

Hvað er hvítblæði og hver eru einkennin?

Næringarfræði

Hvað eru vítamín og til hvers þurfum við þau?

Sagnfræði: Íslandssaga

Hvað var Rauðsokkahreyfingin?

Læknisfræði

Hvað er kólesteról og hvað telst hæfilegt magn þess í blóði?

Læknisfræði

Hvað er til ráða gegn ristilkrampa?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hversu oft slær hjartað á mínútu?

Sagnfræði: mannkynssaga

Hvernig komst Adolf Hitler til valda?

Hagfræði

Í hverju felst munurinn á verðtryggðum og óverðtryggðum vöxtum á lánum?

Sagnfræði: mannkynssaga

Hver var fyrsta konan sem varð faraó í Egyptalandi til forna?

Hagfræði

Hvað er leiðréttur og óleiðréttur launamunur?

Eðlisfræði: í daglegu lífi

Hvað er 12 marka barn þungt? Hvað er ein mörk mikið?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hvað eru líkþorn og hvað veldur þeim?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hvað gerir lifrin?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hvað getur þú sagt mér um lungun og hvað öndum við mörgum lítrum af lofti að okkur á sólarhring?

Lífvísindi: almennt

Hvaða sveppir á Íslandi eru eitraðir?

Læknisfræði

Hvað er einkirningasótt?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hvað veldur vindgangi?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hver er algengasti blóðflokkur í heimi?

Málvísindi: íslensk

Er einhver munur á því að vera skrítinn eða skrýtinn?

Lífvísindi: dýrafræði

Hvaða hundar eða hundakyn eru bönnuð á Íslandi?

Lífvísindi: almennt

Hvaða sveppir á Íslandi eru eitraðir?

Sálfræði

Hvað er persónuleikaröskun?

Málvísindi: íslensk

Hvað þýðir 'miðvikudagur til moldar'?

Lífvísindi: dýrafræði

Hvaða sandhraukar eru þetta sem ég sé í fjörunni í Nauthólsvík þegar ég fer í sjósund?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Verða háskólar óþarfir með tilkomu gervigreindar? Getur gervigreindin tekið að sér að skrifa svör við spurningum á Vísindavefinn? Er hægt að treysta gervigreind? Hversu góð er gervigreindin í íslensku og hvernig er hægt að mæla það? Hvað eru gríðargö...

Nánar

Sjá vísindafréttir

Sendu inn spurningu

Hvað er málvenja?

Útgáfudagur:

Spyrjandi:

Höfundur:

Nýjustu svörin

Er til reikniformúla í hagfræði sem útskýrir hvenær bólur vegna tækninýjunga myndast?

Af hverju er oft talað um réttlætiskennd?

Hvaða verðmætu jarðefni er að finna á Grænlandi og hvers vegna?

Vísindadagatal 23. október

Eratosþenes frá Kýrenu

um 276 - um 194 f.Kr.

Arabískar tölur

Rósa Þorsteinsdóttir

1958

Vinsæl svör Í dag Í vikunni

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvað er Huntingtonssjúkdómur og hvernig lýsir hann sér?

Hvaða munur er á moskítóflugu og mýflugu?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Hvers vegna eru stjörnurnar hvítar?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hvað er Huntingtonssjúkdómur og hvernig lýsir hann sér?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvernig smitast maður af kláðamaur?

Hvort er réttara að segja augabrúnir eða augabrýr í fleirtölu?

Af hverju lifa ekki moskítóflugur á Íslandi, fyrst þær geta lifað báðum megin á Grænlandi?

Hversu marga drap fjöldamorðinginn Axlar-Björn í raun og veru?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvernig smitast maður af kláðamaur?

Hvað er lágþrýstingur?

Hvað er Huntingtonssjúkdómur og hvernig lýsir hann sér?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hvað er kreatín?

Eru kynin bara tvö?

Hvað er lágþrýstingur?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Önnur svör Í dag Í vikunni

Hvað er hvítblæði og hver eru einkennin?

Hvað eru vítamín og til hvers þurfum við þau?

Hvað var Rauðsokkahreyfingin?

Hvað er kólesteról og hvað telst hæfilegt magn þess í blóði?

Hvað er til ráða gegn ristilkrampa?

Hversu oft slær hjartað á mínútu?

Hvernig komst Adolf Hitler til valda?

Í hverju felst munurinn á verðtryggðum og óverðtryggðum vöxtum á lánum?

Hver var fyrsta konan sem varð faraó í Egyptalandi til forna?

Hvað er leiðréttur og óleiðréttur launamunur?

Hvað er 12 marka barn þungt? Hvað er ein mörk mikið?

Hvað eru líkþorn og hvað veldur þeim?

Hvað gerir lifrin?

Hvað getur þú sagt mér um lungun og hvað öndum við mörgum lítrum af lofti að okkur á sólarhring?

Hvaða sveppir á Íslandi eru eitraðir?

Hvað er einkirningasótt?

Hvað veldur vindgangi?

Hver er algengasti blóðflokkur í heimi?

Er einhver munur á því að vera skrítinn eða skrýtinn?

Hvaða hundar eða hundakyn eru bönnuð á Íslandi?

Hvaða sveppir á Íslandi eru eitraðir?

Hvað er persónuleikaröskun?

Hvað þýðir 'miðvikudagur til moldar'?

Hvaða sandhraukar eru þetta sem ég sé í fjörunni í Nauthólsvík þegar ég fer í sjósund?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Önnur svör
Í dag Í vikunni