Sólin Rís 10:51 • sest 15:44 í Reykjavík

Tunglið Rís 13:54 • Sest 09:18 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 04:33 • Síðdegis: 16:55 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 10:54 • Síðdegis: 23:09 í Reykjavík

Sólin Rís 10:51 • sest 15:44 í Reykjavík

Tunglið Rís 13:54 • Sest 09:18 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 04:33 • Síðdegis: 16:55 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 10:54 • Síðdegis: 23:09 í Reykjavík

Leiðbeiningar Til baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Hvaða niða er þetta þegar það er niðamyrkur?

Útgáfudagur:

03.12.2025

Höfundur:

Guðrún Kvaran

Hvorugkynsorðið nið merkir ‘þverrandi tungl (sem ekki sést nema mjó sneið af)’ en einnig ‘myrkur’ og ‘dimmt kafald’ (ÍO 2002:1059). Forliðurinn niða- vísar til mikils myrkurs eins og niðadimmur, niðamyrkur, niðaþoka. Orðið er til í öðrum Norðurlan ...

Sjá nánar

Nýjustu svörin

Skoða öll nýjustu svörin

Jarðvísindi

Hvernig breytist sjávarstaða við Ísland ef Grænlandsjökull bráðnar allur?

Læknisfræði

Hvað er vitað um dreifingu COVID-19, alvarleika og áhrif á samfélagið fimm árum eftir heimsfaraldur?

Lífvísindi: dýrafræði

Hvar finnst járnsmiður helst á Íslandi og hvað étur hann?

Vísindadagatal 3. desember

Vísindasagan

Rachel Carson

1907-1964

Bandarískur sjávarlíffræðingur og rithöfundur, frumkvöðull í náttúruvernd. Skrifaði bókina Raddir vorsins þagna sem er ein af áhrifamestu bókum 20. aldar um náttúruvísindaleg efni.

Dagatal hinna upplýstu

Lotukerfi

Í lotukerfinu er öllum frumeindum eða atómum sem til eru skipað í kerfi sem hægt er að sýna í töflu. Taflan sýnir innbyrðis vensl frumeindanna eftir massa þeirra, sætistölu og rafeindaskipan. Lotukerfið sýnir um leið efnafræðilegan skyldleika frumefna. Rússneski efnafræðingurinn D. Mendelejev (1834–1907) setti fram fyrsta vísinn að lotukerfinu árið 1869.

Nánar

Íslenskir vísindamenn

Unnar Arnalds

1976

Unnar Arnalds er fræðimaður við Raunvísindastofnun Háskólans. Hann stundar rannsóknir í eðlisfræði þéttefnis með áherslu á efniseðlisfræði og þróun nýrra efna og á eiginleikum spunakerfa.

Nánar

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Jarðvísindi

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Önnur svör
Í dag Í vikunni

Sálfræði

Hver eru einkenni geðklofa?

Læknisfræði

Hvað er „vanvirkur skjaldkirtill“ og hvað er til ráða?

Stjarnvísindi: alheimurinn

Hvað er svarthol?

Sálfræði

Hvað er ást? Er hún mælanleg?

Lífvísindi: dýrafræði

Má skjóta hrafna?

Hagfræði

Í hverju felst munurinn á verðtryggðum og óverðtryggðum vöxtum á lánum?

Bókmenntir og listir

Hvað heitir hesturinn hennar Línu Langsokks?

Næringarfræði

Hversu mikið D-vítamín ættu Íslendingar að taka?

Hagfræði

Í hverju felst munurinn á verðtryggðum og óverðtryggðum vöxtum á lánum?

Læknisfræði

Hvað er nárakviðslit og er hægt að lækna það?

Læknisfræði

Hver voru einkenni spænsku veikinnar og hvernig hagaði hún sér?

Efnafræði

Hvað er gull og hvers vegna fellur ekkert á það?

Bókmenntir og listir

Hvað heitir hesturinn hennar Línu Langsokks?

Næringarfræði

Hversu mikið D-vítamín ættu Íslendingar að taka?

Hagfræði

Í hverju felst munurinn á verðtryggðum og óverðtryggðum vöxtum á lánum?

Læknisfræði

Hvað er nárakviðslit og er hægt að lækna það?

Læknisfræði

Hver voru einkenni spænsku veikinnar og hvernig hagaði hún sér?

Efnafræði

Hvað er gull og hvers vegna fellur ekkert á það?

Stjórnmálafræði

Hvað er fasismi?

Læknisfræði

Hvað er tvíburabróðir (graftarkýli) og hvað veldur honum?

Sálfræði

Hvað er persónuleikaröskun?

Lífvísindi: almennt

Hvaða áhrif hefur alkóhól á heila og líkama?

Málvísindi: íslensk

Hvað þýðir 'miðvikudagur til moldar'?

Læknisfræði

Hvernig lýsir leghálskrabbamein sér og hvernig er unnið á því?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Verða háskólar óþarfir með tilkomu gervigreindar? Getur gervigreindin tekið að sér að skrifa svör við spurningum á Vísindavefinn? Er hægt að treysta gervigreind? Hversu góð er gervigreindin í íslensku og hvernig er hægt að mæla það? Hvað eru gríðargö...

Nánar

Sjá vísindafréttir

Sendu inn spurningu

Hvaða niða er þetta þegar það er niðamyrkur?

Útgáfudagur:

Spyrjandi:

Höfundur:

Nýjustu svörin

Hvernig breytist sjávarstaða við Ísland ef Grænlandsjökull bráðnar allur?

Hvað er vitað um dreifingu COVID-19, alvarleika og áhrif á samfélagið fimm árum eftir heimsfaraldur?

Hvar finnst járnsmiður helst á Íslandi og hvað étur hann?

Vísindadagatal 3. desember

Rachel Carson

1907-1964

Lotukerfi

Unnar Arnalds

1976

Vinsæl svör Í dag Í vikunni

Hvernig breytist sjávarstaða við Ísland ef Grænlandsjökull bráðnar allur?

Hvað heita kertin fjögur á aðventukransinum?

Hvað er Huntingtonssjúkdómur og hvernig lýsir hann sér?

Hvað er listería og hver eru einkennin af sýkingu?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvernig breytist sjávarstaða við Ísland ef Grænlandsjökull bráðnar allur?

Hvað heita kertin fjögur á aðventukransinum?

Hvað er Huntingtonssjúkdómur og hvernig lýsir hann sér?

Er lögreglumönnum við umferðareftirlit heimilt að liggja í leyni?

Hverjir eru lögbundnir frídagar okkar Íslendinga?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hvernig breytist sjávarstaða við Ísland ef Grænlandsjökull bráðnar allur?

Hvað heita kertin fjögur á aðventukransinum?

Hvað er Huntingtonssjúkdómur og hvernig lýsir hann sér?

Er lögreglumönnum við umferðareftirlit heimilt að liggja í leyni?

Hverjir eru lögbundnir frídagar okkar Íslendinga?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hvað er kreatín?

Eru kynin bara tvö?

Hvað er lágþrýstingur?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Önnur svör Í dag Í vikunni

Hver eru einkenni geðklofa?

Hvað er „vanvirkur skjaldkirtill“ og hvað er til ráða?

Hvað er svarthol?

Hvað er ást? Er hún mælanleg?

Má skjóta hrafna?

Í hverju felst munurinn á verðtryggðum og óverðtryggðum vöxtum á lánum?

Hvað heitir hesturinn hennar Línu Langsokks?

Hversu mikið D-vítamín ættu Íslendingar að taka?

Í hverju felst munurinn á verðtryggðum og óverðtryggðum vöxtum á lánum?

Hvað er nárakviðslit og er hægt að lækna það?

Hver voru einkenni spænsku veikinnar og hvernig hagaði hún sér?

Hvað er gull og hvers vegna fellur ekkert á það?

Hvað heitir hesturinn hennar Línu Langsokks?

Hversu mikið D-vítamín ættu Íslendingar að taka?

Í hverju felst munurinn á verðtryggðum og óverðtryggðum vöxtum á lánum?

Hvað er nárakviðslit og er hægt að lækna það?

Hver voru einkenni spænsku veikinnar og hvernig hagaði hún sér?

Hvað er gull og hvers vegna fellur ekkert á það?

Hvað er fasismi?

Hvað er tvíburabróðir (graftarkýli) og hvað veldur honum?

Hvað er persónuleikaröskun?

Hvaða áhrif hefur alkóhól á heila og líkama?

Hvað þýðir 'miðvikudagur til moldar'?

Hvernig lýsir leghálskrabbamein sér og hvernig er unnið á því?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Önnur svör
Í dag Í vikunni