Sólin Rís 07:00 • sest 19:42 í Reykjavík

Tunglið Rís 01:15 • Sest 19:46 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 04:15 • Síðdegis: 16:33 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 10:18 • Síðdegis: 22:57 í Reykjavík

Sólin Rís 07:00 • sest 19:42 í Reykjavík

Tunglið Rís 01:15 • Sest 19:46 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 04:15 • Síðdegis: 16:33 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 10:18 • Síðdegis: 22:57 í Reykjavík

Leiðbeiningar Til baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Af hverju er spænska veikin kölluð þessu nafni?

Útgáfudagur:

17.09.2025

Höfundur:

Jón Gunnar Þorsteinsson

Heimsfaraldur inflúensu sem geisaði frá 1918 til 1919 er oft nefndur spænska veikin (e. spanish flu) eða spánska veikin. Ástæðan fyrir þessari nafngift er eftirfarandi: Þegar faraldurinn braust út stóð fyrri heimsstyrjöldin enn yfir. Fjölmiðlar ríkja ...

Sjá nánar

Nýjustu svörin

Skoða öll nýjustu svörin

Vísindi almennt

Hvað er spönn og hvað er hún löng?

Eðlisfræði: í daglegu lífi

Af hverju hreyfast vínglös stundum án snertingar ef þau eru lögð á hvolf eftir uppvask?

Sálfræði

Hvað eru falskar minningar?

Vísindadagatal 18. september

Vísindasagan

James Cook

1728-1779

Breskur landkönnuður, sæfari og kortagerðarmaður, kannaði m.a. Nýfundnaland, Austur-Ástralíu, Havaí-eyjar og Nýja-Sjáland. Ýmsir staðir á þessum slóðum eru kenndir við hann.

Nánar

Dagatal hinna upplýstu

Stytturnar á Páskaeyju

Páskaeyja er 166 ferkílómetra eyja austarlega í Kyrrahafi. Á eyjunni eru hundruð af risastórum styttum í mannsmynd. Samtals vega stytturnar um 8.000 tonn og eru einstök mannvirki. Talið er að þær hafi verið reistar á löngu tímabili, e.t.v. frá 13. öld og fram á þá 17. Engar samtímaheimildir eru til sem lýsa því hvaða merkingu eða hlutverk stytturnar höfðu fyrir fólkið sem reisti þær.

Nánar

Íslenskir vísindamenn

Rögnvaldur G. Möller

1965

Rögnvaldur G. Möller stundar rannsóknir í grúpufræði sem er ein af megingreinum nútíma algebru.

Nánar

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Tölvunarfræði

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Önnur svör
Í dag Í vikunni

Stærðfræði

Hvað eru heilar og ræðar tölur?

Næringarfræði

Hvað eru vítamín og til hvers þurfum við þau?

Jarðvísindi

Hvers konar fjöll eru Alparnir og hvernig urðu þau til?

Stærðfræði

Hvernig er regla Pýþagórasar sönnuð?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hver er munurinn á brjóstsviða og nábít?

Lífvísindi: dýrafræði

Hvernig losnar maður við silfurskottur?

Málvísindi: almennt

Hvað er málþroskaröskun?

Læknisfræði

Hvað er hvítblæði og hver eru einkennin?

Lífvísindi: dýrafræði

Hvar finnst veggjalús aðallega á Íslandi og hverjar eru kjöraðstæður hennar?

Læknisfræði

Hvað orsakar hvarmabólgu og hvað er til ráða gegn henni?

Málvísindi: íslensk

Hver er munurinn á efnisgrein og málsgrein?

Læknisfræði

Hvaða hlutverki gegnir litli heilinn og hvað gerist ef hann skemmist?

Tölvunarfræði

Hvað er gervigreind?

Félagsvísindi almennt

Hvað er samfélag?

Læknisfræði

Hvað var spánska veikin?

Sagnfræði: Íslandssaga

Gátu allir á Íslandi skrifað í gamla daga?

Eðlisfræði: í daglegu lífi

Hvaða rakastig er æskilegt að hafa innandyra og hvað er það vanalega hér á Íslandi?

Sagnfræði: Íslandssaga

Hvaða rannsóknir hefur Már Jónsson stundað?

Lífvísindi: mannslíkaminn

Hvað stjórnar lit á hægðum og þvagi fólks?

Hagfræði

Hvað eru verðbætur?

Sálfræði

Hvað er persónuleikaröskun?

Lífvísindi: dýrafræði

Hvaða hundar eða hundakyn eru bönnuð á Íslandi?

Bókmenntir og listir

Hvað heitir hesturinn hennar Línu Langsokks?

Lífvísindi: almennt

Hvaða áhrif hefur alkóhól á heila og líkama?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Verða háskólar óþarfir með tilkomu gervigreindar? Getur gervigreindin tekið að sér að skrifa svör við spurningum á Vísindavefinn? Er hægt að treysta gervigreind? Hversu góð er gervigreindin í íslensku og hvernig er hægt að mæla það? Hvað eru gríðargö...

Nánar

Sjá vísindafréttir

Sendu inn spurningu

Af hverju er spænska veikin kölluð þessu nafni?

Útgáfudagur:

Spyrjandi:

Höfundur:

Nýjustu svörin

Hvað er spönn og hvað er hún löng?

Af hverju hreyfast vínglös stundum án snertingar ef þau eru lögð á hvolf eftir uppvask?

Hvað eru falskar minningar?

Vísindadagatal 18. september

James Cook

1728-1779

Stytturnar á Páskaeyju

Rögnvaldur G. Möller

1965

Vinsæl svör Í dag Í vikunni

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hvað eru til mörg trúarbrögð í heiminum?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Hvenær kom orðið gervigreind fyrst fram í íslensku?

Eru kynin bara tvö?

Hvað er díoxín og hvaðan kemur það?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Eru kynin bara tvö?

Hvenær kom orðið gervigreind fyrst fram í íslensku?

Eru kynin bara tvö?

Er hægt að sanna eða staðfesta líffræðilegt kyn fólks með litningaprófi?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvað er átt við þegar fólk segir 'frá blautu barnsbeini'?

Hvað er kreatín?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvað er kreatín?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Eru kynin bara tvö?

Hvað er lágþrýstingur?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Önnur svör Í dag Í vikunni

Hvað eru heilar og ræðar tölur?

Hvað eru vítamín og til hvers þurfum við þau?

Hvers konar fjöll eru Alparnir og hvernig urðu þau til?

Hvernig er regla Pýþagórasar sönnuð?

Hver er munurinn á brjóstsviða og nábít?

Hvernig losnar maður við silfurskottur?

Hvað er málþroskaröskun?

Hvað er hvítblæði og hver eru einkennin?

Hvar finnst veggjalús aðallega á Íslandi og hverjar eru kjöraðstæður hennar?

Hvað orsakar hvarmabólgu og hvað er til ráða gegn henni?

Hver er munurinn á efnisgrein og málsgrein?

Hvaða hlutverki gegnir litli heilinn og hvað gerist ef hann skemmist?

Hvað er gervigreind?

Hvað er samfélag?

Hvað var spánska veikin?

Gátu allir á Íslandi skrifað í gamla daga?

Hvaða rakastig er æskilegt að hafa innandyra og hvað er það vanalega hér á Íslandi?

Hvaða rannsóknir hefur Már Jónsson stundað?

Hvað stjórnar lit á hægðum og þvagi fólks?

Hvað eru verðbætur?

Hvað er persónuleikaröskun?

Hvaða hundar eða hundakyn eru bönnuð á Íslandi?

Hvað heitir hesturinn hennar Línu Langsokks?

Hvaða áhrif hefur alkóhól á heila og líkama?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Önnur svör
Í dag Í vikunni